Dosyalar
Hz. Peygamber ve Çocuk
 

Hadis İcazetleri Dağıtılıyor Bir Gelenek Yeniden Diriliyor

8 Haziran 2010 Salı Hz. Muhammed / Sünnet ve Hadis


Türkiye’de son yıllarda Hadis ilmi alanında köklü bir gelenek günümüzün dünya çapında önde gelen muhaddislerinden Muhammed Mustafa el-A‘zamî ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İbrahim Hatiboğlu’nun yoğun gayretleri sayesinde yeniden diriliyor.

Son 4 yıldır sürdürülen çalışmalar kapsamında “Hadis Rivayet İcazeti” verme geleneği yeniden sistematik biçimde ülkemizde yaygınlaşmaya başladı. Tamamlandıklarında icazet alınan ve uzun yıllar boyunca ihmal edilen bu Hadis meclislerinin yeniden ihyası ise 2006 Aralık ayında Muhammed Mustafa el-A‘zamî’nin Bursa ziyareti ile başladı.

A‘zamî bu ziyaretinde icazetin öneminden bahseder ve hadis kitaplarının baştan sonra okunmasına dair isteğini dile getirir. Bunun üzerine İmâm Mâlik’in Muvatta isimli Hadis kitabı Bursa’daki talebelerle baştan sonra okunmaya başlandı. Kitabın İlk icazet merasimi Bursa’da 15 Mayıs 2007 tarihinde yapıldı ve 43 öğrenciye Muvatta icazetleri takdim edildi.

Ertesi yıl Sahîh-i Buhârî ve Nesâî’nin Sünen’i yine Bursa’da yapılan derslerde baştan sona okundu ve 16 Mayıs 2009’da yapılan icazet töreninde 51 öğrenci Sahîh-i Buhârî ve 68 öğrenci Sünen-i Nesâî icazeti aldı.

Bu yıl ise Bursa, Çanakkale ve İstanbul’da olmak üzere üç ayrı ilde Hadis meclisleri düzenlendi ve bu meclislerde Sahîh-i Müslim,  İmâm Şeybânî’nin Muvatta nüshası ve Sünen-i İbn Mâce okundu. Toplam 133 öğrenci Sahîh-i Müslim, 59 öğrenci Muvatta ve 26 öğrenci Sünen-i İbn Mâce icazeti almaya hak kazandı.

İcazet almaya hak kazanan öğrencilere belgeleri ise 29 Mayıs Cumartesi günü Bursa Ördekli Kültür Merkezi’nde Hadis alanında çalışan akademisyenlerden Prof. Dr. Emin Aşık Kutlu, Prof. Dr. Zekeriya Güler, Prof. Dr. Nevzat Aşık, Prof. Dr. Abdullah Aydınlı, Yard. Doç. Dr. Halil İbrahim Kutlay, Yard. Doç. Dr. Bekir Kuzudişli ve çok sayıda davetlinin katılımıyla düzenlenen bir törende takdim edildi.

Prof. Dr. İbrahim Hatiboğlu’nun öncülüğünde ve İlim Yayma Cemiyeti’nin katkılarıyla gerçekleştirilen icazet töreninde hayli sıcak ve manevi yönü yüksek bir atmosfer vardı. Toplantıda icazet geleneğinin önemi ve yapılan çalışma hakkında geniş bir değerlendirme yapan Prof. Hatiboğlu, Hadis okumanın öncelikle modern dönemdeki düşünsel kargaşadan kurtulmanın bir yolu olduğunu ve hadislerin Müslümanların duruşlarını şekillendirmede önemli bir işlev yüklendiklerini belirterek konuşmasına başladı. 

“İcâzetler İlim ve Kitapların Soy Kütükleridir”

İcazet yöntemiyle hadis rivayetlerinin kitâbî, şifâhî ve fiilî yolla nesilden nesle aktarıldığını da belirten Hatiboğlu, bu geleneğin önemini de “İcâzetler ilim ve kitapların soy kütükleri, ilim halkalarıdır. İcazetler bir kitabın rivayeti vesilesiyle talebe ile hoca arasında kurulan doğrudan irtibattır, bağdır, bilginin devamının garantisidir. Bugün ise, çağdaş tartışmaların dinin ana kaynaklarından uzaklaştırdığı insanımızı kaynaklarla yeniden buluşturma ve zihinlerimizin Kur’ân ve Sünnet’le göre yeniden donatılmasının en kestirme yoludur. İcazet alan kişi bilginin nakilden ibaret kalmadığının ve yaşantıya akseden boyutunun varlığını fark eder” şeklindeki sözleriyle özetledi. İbrahim Hatiboğlu’nun ardından icazet alan öğrencileri temsilen Fatma Kızıl, ilahiyat fakültelerini temsilen toplantıda hazır bulunan akademisyenler ve İlim Yayma Cemiyeti yetkilileri ile Sonpeygamber.info Genel Yayın Yönetmeni Fatma Ekinci birer konuşma yaptı. Konuşmaların ardından icazet törenine geçildi.

İcazet merasimindeki en dikkat çekici anlardan biri de hadis meclislerinde okunan kitapların her birinin son hadislerinin öğrenciler tarafından icazetler alınmadan hemen önce topluca okunması ve hadis okumalarının burada tamamlanmış olmasıydı. Diğer yandan icazet alacak olan her öğrencinin okuduğu hatm-i şeriflerin duaları da (163 hatm-i şerif) topluca yapıldı.

 

Bu Yılki Hadis Meclisleri Hakkındaki İstatistikler
 

Eserlerdeki toplam hadis sayısı: 

 

     •Müslim     : 7748

     •Muvatta’   : 1861

     •İbn Mâce  : 4485           

 

(Toplam          : 14094 hadis)
 

Bu yılki derslere katılan toplam öğrenci sayısı: 
 

     •Müslim okumaları       : 168

     •Muvatta’ okumaları     : 74

     •İbn Mâce okumaları    : 66               

 

(Toplam katılım      : 308 )
 

Katılanlardan eserleri tamamlayıp icâzet almaya hak kazananlar:
 

     •Müslim (Bursa grubu)          : 112

     •Müslim (İstanbul grubu)       : 21

     •Muvatta’ (Bursa grubu)        : 55

     •Muvatta’ (İstanbul grubu)     : 4

     •İbn Mâce (Çanakkale grubu)     : 20

     •İbn Mâce (Bursa grubu)             : 6      

 

(Toplamda dağıtılan icazet     : 218)

(İcazet alan kişi sayısı            : 163)

Not: Bazı öğrenciler birkaç hadis kitabını birden bitirerek her birinden farklı icazet almaya hak kazanmıştır. Bu yüzden icazet almaya hak kazanan toplam öğrenci sayısı 163 iken, dağıtılan icazet sayısı 218’dir.

 

2010-2011 Döneminde de Devam Edilecek

2010–2011 öğretim yılında Ebû Dâvûd, Tirmizî ve Nesâî’nin Sünen’leri yine Bursa, Çanakkale ve İstanbul’da hazırlık sınıfından başlamak üzere öğrencilerin katılımları ile yine baştan sonra okunacak. Bu ders halkalarında öğrencilerin ders öncesi şerhlerden gerekli hazırlıkları yapması da gerektiği için ilahiyat fakültesi öğrencileri haricinde katılım mümkün olamamakta. Fakat bir kitabı baştan sonra okuyarak icazet almış her öğrencinin icazet şartlarından birisi de icazet aldığı kitabı en az bir kişiye okutmasıdır. Bu nedenle yukarıda ismi geçen kitapların hocaları tarafından imzalanmış icazetlerine sahip öğrenciler bu kitapları oluşturulacak gruplara okutabilirler.

 

Hadis İcazeti Nasıl Alınıyor?

Öğrencilerin icazet alabilmek için hadis kitaplarının yetkili ve daha önce icazet almış bir kişi tarafından okutulduğu ders halkalarına katılmaları gerekiyor. Sıkı bir programla sürdürülen hadis okumalarında icazet alabilmek için öğrencilerin tüm derslere devam etmeleri gibi bir şart mevcut. Hadis meclislerinde okumaları bitiren öğrencilerin icazet aldıktan sonra belgelerinin geçerli olabilmesi için okudukları kitabı başka öğrencilere okutmaları ve alenen günah işlemekten uzak kalmaları gibi yükümlülükleri de var.