Güncel Hadis Meseleleri 10: Ravilerin güvenilir kabul edilme koşulları nelerdir?

Bir hadisin sahih kabul edilmesi için ilgili hadisin taşıması gereken bazı özel şartlar vardır. Birinci sırada, söz konusu hadisin sonraki nesillere aktarılmasını sağlayan râvilerin güvenilir olması şartı yer almaktadır. Hz. Peygamber’in hadislerini nakleden râvilerde dürüst ve yetkin olma şartının aranması hem dini hem de ilmi bir gerekliliktir. Kur’ân-ı Kerîm’de “(Fâsığın) biri size bir haber ge...

Güncel Hadis Meseleleri 9: Hadisler hangi yollarla aktarıldı ve ne zaman yazıldı?

Hadislerle ilgili en çok tartışılan meselelerden biri, Hz. Peygamber hayatta iken kendisinden öğrenilenlerin herhangi bir şekilde yazılıp yazılmadığıdır. Yaygın ancak yanlış kabule göre, hadisler Hz. Peygamber ve sahabe döneminde hiç yazılmamış, sadece hafızalarda ezber yöntemiyle korunmuş, sözlü olarak nesilden nesle aktarılmış ve Hz. Peygamber’in vefatından en az iki hatta üç asır sonra yazılmış...

Güncel Hadis Meseleleri 8: “Hikmet” nedir ve sünnetle nasıl bir ilişkisi vardır?

Hz. Peygamber’e Allah tarafından ilahi bilgi olarak sadece Kur’an verilmiştir. Dolayısıyla ayetlerde Hz. Peygamber’e verildiği ifade edilen “hikmet” bilgisi ile Kur’ân kastedilmektedir. Peki, “Allah, son elçisine Kur’ân vahyinden başka hiçbir bilgi vermemiştir” iddiası doğru mudur?

Kur’ân-ı Kerîm’de, Allah’ın peygamberlere nübüvvet, risâlet, kitap ve özellikle hikmet verdiği ifade edilir. Nitekim ...

Güncel Hadis Meseleleri 7: Hz. Peygamber’in söz ve davranışlarının her biri dini yükümlülük bakımından aynı düzeyde midir?

Bir Müslüman olarak, kelime-i şehadeti söylerken Hz. Muhammed’in (sav) Allah’ın kulu ve elçisi olduğunu ifade ederiz. Böylece onun peygamber olarak seçildiğini kabul etmenin yanı sıra Allah’ın kulu olduğunu, bir başka deyişle insani yönünü dile getirmiş oluruz. Kur’an-ı Kerim’de de bu hususa özellikle dikkat çekilmiş ve peygamberimizin insanlara “Ben de sizin gibi bir insanım. Ancak bana vahiy gel...

Güncel Hadis Meseleleri 6: Sahabenin “Kur’ân Bize Yeter” ifadesi sünneti kaynak kabul etmedikleri anlamına mı gelir?

Hz. Ömer ve Hz. Âişe’nin “Kur’ân bize yeter” şeklindeki sözlerinin “dinin tek kaynağının Kur’ân olduğu, hadislere ihtiyaç bulunmadığı” anlamına gelip gelmediğini anlamak için öncelikle bağlamlarını tespit etmeliyiz. Daha sonra, her iki sahabinin hayatlarında “dinin tek kaynağının Kur’ân olduğu” düşüncesine sahip olup olmadıklarını ve hadislerle ilgili yaklaşımlarını incelemek gerekir.

Hz. Ömer, “K...

Güncel Hadis Meseleleri 5: “Hüküm ancak Allah’ındır” ayetinden ne anlamalıyız?

“Hüküm ancak Allah’ındır” ifadesi, biri En‘âm ikisi ise Yusuf suresinde olmak üzere Kur’ân-ı Kerim’de üç ayette yer almıştır. Bu ayetleri tarihte Hâricîler siyasi amaçlarını gerçekleştirmek için Hz. Ali’ye karşı slogan olarak kullanmışlardır. Son dönemde ise bu ayetler 19. yüzyılın ikinci yarısında Hindistan’da ortaya çıkan Kur’âniyyûn ekolü ve bu ekolün Türkiye’deki yansımaları tarafından “İslâm’...

Güncel Hadis Meseleleri 4: Dinin neden Kur’ân ve sünnet olarak iki ayrı kaynağı vardır?

Allah, insanlara olan mesajını peygamberler aracılığıyla göndermeyi murad etmiştir. Böylece mesajının çok daha iyi anlaşılmasını sağlamış ve insanlığa büyük bir lütufta bulunmuştur. Bu durum Kur’ân-ı Kerim’de, “Allah içlerinden bir peygamber göndererek müminlere lütufta bulunmuştur.” (Âl-i İmran, 3/164) ayeti ile açıkça ifade edilmiştir. Allah’ın insana lütufta bulunması, ona iyiliği, merhameti ve...

Güncel Hadis Meseleleri 3: “Apaçık” olarak nitelendirilen Kur’ân’ı anlamak için hadis ve sünnete ihtiyaç var mı?

Kur’ân-ı Kerim, yaklaşık yirmi üç yıllık süre zarfında, parça parça ve çoğunlukla bir olay üzerine nazil olmuştur. Bu durum, ayetleri anlamaya çalışırken diğer ayetlerle birlikte değerlendirmeyi, iniş sıralarına dikkat etmeyi gerektirir. Dolayısıyla Kur’ân-ı Kerim’in apaçık bir kitap olarak nitelendiği ayeti de diğer ayetleri dikkate alarak, Kur’ân’ın kendi bütünlüğü içerisinde anlamalıyız. Niteki...

Güncel Hadis Meseleleri 2: Sünnetin dindeki yeri nedir? Sünnete başvurmak neden gereklidir?

Dinimizi öğrenmek ve yaşamak için elimizde Allah’ın kitabı varken neden ayrıca Peygamber’in sözlerine ve davranışlarına başvurmak gerekli olsun?

Bu soru, Kur’ân-ı Kerim’in tamamı, özellikle peygamberlerin görevleri ve sıfatları ile ilgili ayetlerin hepsi bir arada okunmadığında mantıklı görünebilir. Ancak söz konusu ayetleri okuyan ve anlayan bir Müslüman peygamberin görevinin Allah’tan aldığı vah...

Güncel Hadis Meseleleri 1: Hadis ve sünnet ne anlama gelir? Aralarındaki farklar nelerdir?

Son peygamber Hz. Muhammed’e (sav) atfedilen sözlerin, tutum ve davranışların anlatıldığı metinler “hadis” olarak adlandırılır. Bu metinler peygamberimizin ibadetleri, aile hayatı, güzel ahlakı, kişisel yaşamı hakkında bilgiler içerdiği gibi bazen devlet adamı olarak siyasi icraatlarını, yaptığı anlaşmaları, bir hâkim olarak verdiği kararları, bir ara bulucu olarak taraflara nasıl yol gösterdiğini...